16 Haziran 2013 Pazar

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ


1-)HÜCRESEL YAPI:
2-)BESLENME
3-)SOLUNUM VE ATP ÜRETİMİ
4-)METABOLİZMA
5-)ORGANİZASYON
6-)HAREKET
7-)ÇEVRESEL UYARILARA TEPKİ
8-)ÜREME
9-)BOŞALTIM
10-)ADAPTASYON
11-)BÜYÜME
12-)HOMEOSTASİ(İÇ DENGE)
13-)PROTEİN SENTEZİ

1-)HÜCRESEL YAPI:
       Tüm canlılar yapısal ve işlevsel bakımdan en küçük birim olan hücre veya hücrelerden meydana gelir.Canlılar hücre sayılarına ve yapılarına göre gruplandırılabilir.
      Bakteri, amip ve paramesyum gibi canlılar tek hücrelidir. Şapkalı mantan, ayçiçeği ve insan gibi canlılar ise çok hücrelidir.
      Hücresel yapısına göre prokaryot ve ökaryot olmak üzere ikiye ayrılır. Prokaryot hücrelerde çekirdek ve zarla çevrili organeller bulunmaz. Bakteri ve arkebakteri alemlerinde bulunan canlılar prokaryot hücre yapısına sahiptir. Ökaryot hücrelerde, yönetici molekül olan DNA çekirdek içinde bulunu. Bu hücrelerde mitekondri gibi zarlı organeller bulunur. Protista, mantar, bitki ve hayvanlar aleminde yer alan canlılar ökaryot hücre yapısındadır.

2-)BESLENME:

        Tüm canlılar metabolik aktivitelerini devam ettirebilmek için besin maddelerine ihtiyaç duyar. Ototrof organizmalar inorganik maddeleri kullanarak kendi besinlerini üretebilen canlılardır. Örneğin bitkiler güneş ışığını kullanarak ihtiyaç duydukları organik maddeleri sentezler. Mantar ve hayvan gibi canlılar ise kendi besinlerini üretemezler. Heterotrof olarak adlandırılan canlılar besin ihtiyaçlarını diğer canlıları yiyerek karşılarlar.

***UYARI*** Tüm canlılar inorganik maddeleri yaşadığı ortamdan hazır alır. Ototrof canlılar organik besin monomerlerini inorganik maddeleri kullanarak üretebilirken, heterotrof canlılar diğer canlılardan karşılar.

3-)SOLUNUM VE ATP ÜRETİMİ:

      Tüm canlılar besin monomerlerini solunum reaksiyonları ile parçalayarak ihtiyaç duydukları ATP'yi sentezler.Hücrelerde oksijenli ve oksijensiz olmak üzere iki çeşit solunum gerçekleşir.
      Besin monomerlerinin oksijen kullanılmadan parçalanarak ATP'nin sentezlendiği reaksiyonlara oksijensiz solunum denir. Besinler tamamen parçalanamadığı için enerji verimi düşüktür.Besinlerin oksijen yardımıyla  parçalanarak ATP'nin sentezlendiği reaksiyonlara oksijenli solunum adı verilir.Besin monomerleri daha küçük bileşenlerine parçalandığı için enerji verimi oksijensiz solunuma göre oldukça yüksektir.(oksijensiz solunumda net 2 ATP elde edilirken oksijenli solunumda net 38 ATP elde edilir)

4-)METABOLİZMA:

      Hücrede meydana gelen yapım ve yıkım tepkimelerinin tamamına metabolizma denir. Metabolizma ikiye ayrılır.
       a-)Anabolizma(özümleme): Basit moleküllerin birleştirilerek daha karmaşık moleküller sentezlenmesine denir. Bu olaylar sırasında ATP harcanır (endergoniktir). Fotosentez, protein sentezi ve glikojen sentezi anabolik reaksiyonlardır.
       b-)Katabolizma(yadımlama):Kompleks moleküllerin daha basit moleküllere parçalanmasıdır.Sindirim, oksijenli solunum ve oksijensiz solunum katabolik reaksiyonlardır.

5-)ORGANİZASYON:

        Her canlı belirli bir organizasyona sahiptir. Tek hücreli canlılarda organizasyon, hücrenin farklı kısımlarının farklı görevleri üstlenmesiyle oluşur. Çok hücreli canlılarda ise belirli bir görev için özelleşmiş hücreler dokuları, dokular organları, organlar sistemleri, sistemlerde organizmayı oluşturur.

molekül=>organel=>hücre=>doku=>organ=>sistem=>organizma

6-)HAREKET:

       Sünger ve mercan gibi bazı canlılarda yer değiştirme görülmez.  Diğer bütün canlılar hareket edebilir. Bir hücreli canlılarda hareket için özelleşmiş farklı yapılar vardır. Öglenada bulunan kamçı ile paramesyumda bulunan siller buna örnek olarak verilebilir. Çok hücreli canlılarda ise hareket için özelleşmiş organlar bulunur.

7-)ÇEVRESEL UYARILARA TEPKİ:

       Tüm canlılar çevreden gelen uyarılara karşı tepki gösterirler. Canlıların gösterdiği tepki biçimlerinde farklılıklar görülür. Örneğin tatlı sularda yaşayan tek hücreli bir canlı olan öglena, fotosentez yapabilmek için ışığa yönelir. Bitki köklerinin suya yönelmesi, gözbebeklerimizin parlak ışıkta küçülmesi çok hücreli canlıların gösterdiği tepkilerden bazılarıdır.

8-)ÜREME:

       Canlıların sayılarını devam etteribilmek için yeni bireyler oluşturmasına denir. Eşeysiz ve eşeyli olmak üzere ikkiye ayrılır. Eşeysiz üreme ile oluşan canlıların genetik yapıları ata canlı ile aynıdır. Bakterilerin bölünmesi, hidranın tomurcuklanması eşeysiz üreme örnekleridir. Eşeyli üreme ile oluşan canlıların genetik yapıları ise birbirinden ve ata canlıdan farklı olur. Böylece tür içi çeşitlilik oluşur.

9-)BOŞALTIM:

      Canlıların metabolik faaliyetler sonucunda oluşan artık maddeleri vücutlarından uzaklaştırmasına boşaltım denir. Tek hücrele canlılar boşaltım maddelerini hücre zarının üzerinden atarlar. Tatlı sularda yaşayan paramesyum ve öglena gibi canlılarda fazla su kontraktil kofulla atılır. Bitkilerde bulunan stoma(gözenek) ve lentisel(kovucuk) gibi yapılar farklı maddelerin atılımında görev alır. Hayvanlarda ise bu olay için özelleşmiş sistemler bulunur.

10-)ADAPTASYON:

      Bir canlılın bulunduğu ortamda yaşama ve üreme şansını arttıran kalıtsal özelliklerin tümüne adaptasyon denir. Çöl gibi kurak bölgelerde yaşayan kaktüslerin iğne yapraklı olması, bukalemunların bulunduğu ortama göre renk değiştirmesi adaptasyon örnekleridir.

11-)Büyüme:

    Tek hücreli canlılarda büyüme sitoplazmanın hacimce artması ile gerçekleşir. Çok hücrelilerde ise büyüme olayı hücre bölünmesi sonucu olur. Bitkilerde büyüme sınırsızken, hayvanlarda ise sınırlıdır.

12-)HOMEOSTASİ(İÇ DENGE):

        Bir organizmanın kararlı bir iç çevre ve dengeye sahip olmasına homeostasi denir. Çevre şartlarının değişmesine rağmen, canlılar iç dengelerini sürekli olarak sabit tutmaya çalışır. Örneğin koşan bir bireyde, solunum sonucu açığa çıkan ısının fazlası terleme ile dış ortama atılır. Böylece vücud ısısının yükselmesi ve enzimlerin bozulması engellenmiş olur.

13-)PROTEİN SENTEZİ:

          Prokaryot ve ökaryot hücrelerin tamamında ribozom organeli bulunur. Bu nedenle tüm canlılarda protein sentezi gerçekleşir. Canlılar DNA'larındaki genetik bilgiye göre aminoasitleri birleştirip, kendilerine özgü yapıda olan protein moleküllerini üretirler.

Bu konuda burada bitti. Yardımcı olduğumu düşünenler sağ üst menüde g+1 butonu var ona tıklayıp bize destek olabilirler.(tıklamak için gmail hesabınızın olması gerekmektedir olmayanların canı sağolsun)

38 yorum:

  1. GüzeL oLmuş -,-

    YanıtlaSil
  2. çakzel olmuş yaşasıınnnn :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. çakzell ne mk :D

      Sil
    2. bi bitmednz mk :D

      Sil
    3. asdfghjkl okurken çok güldüm mk ahdsahhaha

      Sil
  3. çakzel olmuş yaşasıınnnn :D

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. ÇAKZEL (!)

      Sil
    2. bu ne la bunu okusam zaten profesor olurum ozet bıse yokmu :D

      Sil
    3. oha lan benden başka online olanlar da varmış hgdhfdısa

      Sil
  4. teşekkürler :-)

    YanıtlaSil
  5. çok güzel olmuş teşekkürler

    YanıtlaSil
  6. çok güzel olmuş teşekkürler

    YanıtlaSil
  7. suyun çözücü özelliğinden dolayı vücudumuzda hangi olayların gerçekleşmesini sağlar ?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Metabolizma sonucu oluşan atıkları seyreltir. Birçok maddenin vücuda alınmasında rol oynar.

      Sil
    2. Metabolizma sonucu oluşan atıkları seyreltir.böylece atık maddeler ayrışarak daha kolay ve sağlıklı boşaltılır.kanda su miktarını arttırarak orada da seyrekleştirir ve hücreler besin alımını kolaylaştırır

      Sil
  8. Teşekkür ederim ALLAH razı olsun kardeşimm :)

    YanıtlaSil
  9. emeğinize sağlık

    YanıtlaSil
  10. Gerçekten güzel olmuş tam 9.sınıf konusu :))

    YanıtlaSil
  11. bencede bencede :D

    YanıtlaSil
  12. Gerçekten çok teşekkürler.Konu bana fazla detaylı ve zor gelmişti sizin sayenizde anladım.

    YanıtlaSil
  13. Çok teşekkürler bu faydalı bilgiler için. Özetimde çok yardımcı oldu.

    YanıtlaSil
  14. ananızun ami bişe yi bulamdik hiç bişie yok

    YanıtlaSil
  15. Çok güzel olmuş perşembe günü sınavım var saolun :D

    YanıtlaSil
  16. Eyw Kardeşim Çok Sağol

    YanıtlaSil
  17. çok güzel olmuş teşekkürler

    YanıtlaSil
  18. ödevimde yardımcı oldu saolunn :))))

    YanıtlaSil
  19. saol ula kokoş

    YanıtlaSil
  20. iğrenç ıyyy hiç beğenmedim çööööööööö .çççç.ç.ç.

    YanıtlaSil
  21. harika olmuş ellerinize sağlık çok beğendim işime yaradı , sürekli kullanacağım siteler arasında :)

    YanıtlaSil
  22. Ellerinize sağlık çok güzel olmuş. Performans ödevime çok yardımcı oldu.

    YanıtlaSil
  23. güzel olmus, emeklerinize sağlık :)))

    YanıtlaSil
  24. Güzel olmuş emeğinize sağlık teşekkürler. :)

    YanıtlaSil
  25. Çok güzel olmuş eline emeğine sağlık herhalde 100 alırım sağol

    YanıtlaSil
  26. sağ olun ya çok açık ve net olmuş 8. sınıfım ama çok iyi anladım

    YanıtlaSil

Aşağıdaki kısımdan yorum yapabilir anlamadığınız yeri sorabilirsiniz.
Özelden ulaşmak isteyen ekuru36@gmail.com adresinden bana ulaşabilir.